ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ: ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΑΣ (13ο ΜΕΡΟΣ)

Δευτέρα 4 Ιουνίου 2012

ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΑΣ (13ο ΜΕΡΟΣ)

Ή μετάνοια του επιτρέπει νά επωφελείται της βοηθείας του Θεού σε κάθε περίσταση στρέφοντας τόν άνθρωπο προς τό Θεό καί ευνοώντας τήν προσευχή του. "Ετσι ό άνθρωπος είναι σε θέση ν' αντιμετωπίζει εσωτερικές καί έξωτερικές δυσκολίες, καθώς καί κινδύνους πού συναντά. 'Άλλωστε ή κατάνυξη οδηγεί στην ενίσχυση της ψυχής. Νά γιατί ό Ψαλμωδός αναφωνεί: «Έγενήθη τά δάκρυα μου έμοί άρτος ημέρας καί νυκτός» (Ψαλμ. 41,4).

Η κατάνυξη αυξάνει κατ' αυτό τόν τρόπο τήν αντίσταση ίοϋ ανθρώπου στους λογισμούς διαμέσου τών οποίων οι δαίμονες του υποβάλλουν τήν αμαρτία. Σύμφωνα μέ τους Πατέρες αποτελεί ισχυρό όπλο γιά τήν αντιμετώπιση τών πειρασμών. Ή μετάνοια άλλωστε έχει τή δύναμη ν' αποδυναμώνει τους δαίμονες, τους συνεργούς τών τάραχων και να τους απομακρύνει από τήν ψυχή. «Τοΰ έχοντος [τόν αληθή κλαυθμόν τόν μετά κατανύξεως], πόλεμος ου περιγίνεται [...]. Θυρεός γάρ εστίν άποστρέφων πάντα τά πεπυρωμένα βέλη του πονηροΰ (Έφεσ. 6,16). Ό έχων αυτόν ού πλήσσεται υπό πολέμου τό σύνολον», γράφει ό Άγιος Βαρσανούφιος. «Ταύτην τήν μάχαιραν [Σ.τ.μ.: Της μετάνοιας] αεί φεύγει ό διάβολος», σημειώνει άπό τήν πλευρά του ό Άγιος Ιωάννης ό Χρυσόστομος. Λέγει γιά τους δαίμονες ό Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος: «Έν έστι καί μόνον, έν ώ επιχειρείν ουκ εχομεν δύναμιν [...]: έάν σεαυτόν ενώπιον Κυρίου είλικρινώς καταμεμφόμενος διατελής, ημάς ώς αράχνην [Σ.τ.μ.: Ή άδυναμία τών δαιμόνων παρομοιάζεται μέ τόν ιστό της αράχνης στην περίπτωση αυτή] ήγήση». Βλέπουμε λοιπόν ότι ή μετάνοια διαθέτει καί προληπτική λειτουργία, πέρα της θεραπευτικής. Ό Άββάς Ποιμήν λέγει: «Έάν άνθρωπος εαυτόν μέμψηται, καρτερεί πανταχού». «Ό αληθής κλαυθμός ό μετά κατανύξεως [...] διηνεκώς ονόματι Θεού φυλάττει τόν άνθρωπον τόν κτησάμενον αυτήν», γράφει ό Άγιος Βαρσανούφιος· ό 'ίδιος παρατηρεί ότι ό άνθρωπος φθάνει στην απάθεια, γιατί καί πάλι ή μετάνοια τόν προφυλάσσει άπό τήν προσβολή τών παθών.

Βλέπουμε λοιπόν πώς ή μετάνοια συνιστά γιά τόν άνθρωπο ενα ουσιαστικό έργο, σ' όλα τά επίπεδα της πνευματικής ζωής του, σέ σημείο πού ό Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος γράφει: «Ούκ έγκλησόμεθα, ώ ούτοι, ούκ έγκλησόμεθα έν έξόδω ψυχής, διότι ού τεθαυματουργήκαμεν ούδ' ότι ού τεθεολογήκαμεν ούδ' ότι θεωρητικοί [Σ.τ.μ.: Όσοι έχουν φθάσει στό επίπεδο της «θεωρίας», τό πνευματικότερο της ασκητικής ζωής] ού γεγόναμεν άλλα λόγον πάντως δώσομεν τώ Θεώ, διότι αδιαλείπτως ού πεπενθήκαμεν». Ό δέ Άγιος Ισαάκ ό Σύρος, μέ διατύπωση επίσης χαρακτηριστική, τοποθετεί επίσης τή μετάνοια ανάμεσα στις ανώτερες και αναγκαιότερες πνευματικές στάσεις: «Ό αισθηθείς τών έαυτού αμαρτιών, κρείττων εστί του έγείροντος τους νεκρούς έν τη έαυτού προσευχή ...]. Ό στενάζων μίαν ώραν υπέρ της ψυχής έαυτού, κρείττων εστί του ώφελούντος όλον τόν κόσμον έν τη θεωρία έαυτού. Ό άξιωθείν ιδείν εαυτόν, αυτός κρείττων εστί του άξιωθέντος ιδείν τούς Αγγέλους. Ούτος γάρ έν τοις σωματικοίς όφθαλμοίς κοινωνεί, εκείνος δέ έν τοίς όφθαλμοίς της ψυχής».

ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ