ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ: ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΑΣ (12ο ΜΕΡΟΣ)

Σάββατο 2 Ιουνίου 2012

ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΑΣ (12ο ΜΕΡΟΣ)

Ή συγκεκριμένη γνώση τής παθολογικής κατάστασής του, τήν οποία ό άνθρωπος αποκτά μέ τή μετάνοια, αποτελεί αναγκαία συνθήκη γιά τή θεραπεία του. Διότι, γιά νά μπορέσει νά ζητήσει άπό τό θείο Ιατρό καί νά λάβει άπό Αυτόν τίς πρέπουσες γιά τήν ψυχή του φροντίδες, οφείλει πρώτα νά διαπιστώσει σέ ποιό βαθμό αυτή νοσεί, Ερωτά ό Αγιος Συμεών ό Νέος θεολόγος: «Πώς γάρ αν και ιατρευθήναι καταδέξεται, ό μηδέ ότι εν νόσω ή πτώματι κείται όλως πειθόμενος»· καί άπαντα ό ίδιος: «Ουδαμώς !». Ένώ ό Άγιος Ίωάννης ό Χρυσόστομος συμβουλεύει: «Έπιγνώμεν εαυτούς, έπιγνώμεν τά τραύματα· ούτω γάρ καί τά φάρμακα έπιθείναι δυνησόμεθα· ό γάρ τήν νόσον άγνοών ούδεμίαν ποιήσεται της άρρωστίας έπιμέλειαν». Αναφέραμε ήδη, ότι ό Θεός σεβόμενος τήν ελευθερία του ανθρώπου, δεν τον θεραπεύει παρά τή θέλησή του· αναμένει δε να εκδηλώσει την επιθυμία νά τύχει τής φροντίδας Του, νά επικαλεστεί τή βοήθεια τής ιαματικής Του χάρης. Έάν ό άνθρωπος τό πράξει, τότε ό Θεός τόν θεραπεύει όπωσδήποτε. Επομένως, στή μετάνοια ακριβώς, ό άνθρωπος, αναγνωρίζοντας τήν αρρώστια του, επικαλείται τήν αρωγή του ουράνιου Ίατρού ώστε νά τύχει τής θεραπείας, καί τελικά τή λαμβάνει. Αναφερόμενος, σ' όσους επιζητούν ειλικρινά τό φάρμακο, ό Άγιος Κασσιανός γράφει ότι δέν είναι δυνατόν νά μή έλθει ή θεραπεία μέσω του αληθινού Ίατρού τών ψυχών καί συνεχίζει, γράφοντας, ότι γιά όσους επιπλέον δέν κλείνουν τά μάτια μπροστά στις αρρώστιες τους, μέ τήν αποθάρρυνση ή τήν αμέλεια, άλλά προστρέχουν με ταπείνωση και εγρήγορση ψυχής προς τον ουράνιο ιατρό· καθώς όλοι αυτοί ούτε κρύβουν τά τραύματα καί τίς πληγές τους ούτε αποκρούουν μέ αύθάδεια τήν αγωγή.

Ή μετάνοια συνιστά οδό εισόδου στην αυτογνωσία, καθώς καί στήν αληθινή γνώση κάθε όντος, συμπεριλαμβανομένων καί τών ανώτερων πνευματικών όντων. Ό μετανοών, πράγματι καθαρίζεται άπό τό Θεό, τόσο άπό τίς αμαρτίες όσο καί άπό τά πάθη του· τό νέφος πού έσκότιζε τίς γνωστιιές του δυνάμεις προοδευτικά απομακρύνεται· καί τότε ό νούς του φωτίζεται άπό τό Άγιο Πνεύμα κατά τό μέτρο τής κάθαρσης του. Ό Άγιος Συμεών ό Νέος Θεολόγος παρατηρεί: «Ό γάρ καρπός καί τό έργον τής μετανοίας ταυτά είσιν, α τήν μέν αγνοιαν άποδιώκουσι, τήν δέ γνώσιν όμού προστιθέασι· γνώσιν δέ λέγω τήν περί ημάς πρώτον καί τών καθ' ημάς, έπειτα τών υπέρ ημάς καί τών θείων τών τοις άμετανοήτοις άθεάτων καί άγνωστων, φημί δή τής καθ' ημάς πίστεως, ην ουδείς αν πλουτήση πρό τής εργασίας τών είρημένων [...]. Ει γάρ καί έν γράμμασι κείνται καί παρά πάντων τά θεία καί περί τών θείων πάσα άναγινώσκονται, άλλά μόνοις έκείνοις ταύτα αποκαλύπτονται τοις θερμώς μετανοήσασι καί διά τής ειλικρινούς μετανοίας καλώς καθαρθείσι, καί τοσούτον, καθ' όσον ή αναλογία καί τό μέτρον υπάρχει της αυτών μετανοίας ομού καί καθάρσεως· οις καί φανερούνται τά βάθη του Πνεύματος [...]. Τοις δέ γε άλλοις άπασιν άγνωστα καί κεκρυμμένα υπάρχει καί μηδόλως αναπτυσσόμενα ύπό τοΰ διανοίγοντος τόν νουν τών πιστών εις τό συνιέναι τάς Γραφάς».

Από τό απόσπασμα αυτό προκύπτει ότι ή αυτογνωσία καί ή γνώση του Θεού στην οποία ό άνθρωπος φθάνει με τη μετανοια δέν είναι κάποια θεωρητική καί αφηρημένη γνώση, άλλα υπαρξιακή, γνώση του ενωμένου μέ τήν καρδιά νού, ή οποία εμπνέεται άπό τό Άγιο Πνεύμα. Άλλωστε, κατά τους Πατέρες ή μετάνοια μοιάζει μέ ευθύ δρόμο, πού ενεργεί στον άνθρωπο τήν επανένωση τών δύο αυτών δυνάμεων· πράγματι, νους καί καρδιά ενωμένοι δρούν άπό κοινού στην πρώτη του φύση· αντίθετα χωρισμένοι στην κατάσταση τής αμαρτίας δημιουργούν στην ύπαρξη πολύ σοβαρές παθολογικές, αποκοπή καί διαίρεση.

Ή επανένωση αυτή αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση γιά νά κατορθώσει κάποιος νά προσευχηθεί αυθεντικά καί καθαρά· ό νους μέ τή δραστηριότητα τής προσευχής ασκείται σύμφωνα μέ τό φυσικό προορισμό του καί ξαναβρίσκει τή φυσιολογική χρήση του. Ή κατάνυξη ευνοεί τήν προσευχή, τήν κάνει καρποφόρα καί πρέπει σέ κάθε περίπτωση νά συνδέεται μ' αύτή· μέσω αυτής τής στάσης, ό άνθρωπος καθαρίζεται, ταπεινώνεται, συναισθάνεται βαθιά, -μετά τήν επώδυνη εμπειρία τής δυστυχίας - καί τής απομάκρυνσής του άπό τό Θεό-, τήν ανάγκη Του καί έτσι ανοίγεται ολοκληρωτικά στή χάρη Του· τέλος ή ίδια στάση επιτρέπει στην προσευχή νά μή είναι μόνο νοητική ενέργεια, άλλά νά περιλάβει όλο τό είναι του άνθρωπου, κέντρο του οποίου είναι ή καρδιά.

ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ