ΚΑΘΗΚΟΝ ΚΟΙΝΟΝ

Πως κρίνεται ο αγών κατά της αιρέσεως; Ώς παρέμβασις εις το διοικητικόν έργον της Εκκλησίας, ως λέγουσί τινες, ή άλλως;
Διττώς εκδηλούται η προσβολή της θείας αληθείας. Ώς παράβασις των Ευαγγελικών και Εκκλησιαστικών Κανόνων και ως αθέτησις της ορθοδόξου πίστεως. Γνωρίζομεν δε, ότι η εκδίκησις «των θείων Κανόνων», ήτοι η τιμωρία διά παράβασιν τούτων, «αρχιερεύσι μόνον» αρμόττει. Η δέ εκδίκησις «της ορθής πίστεως, ου μόνον ιερωμένοις αλλά και παντί Ορθοδόξω Χριστιανώ» (Πρακτικών εν Κωνσταντινουπόλει Συνόδου επί Πατριάρχου Μηνά, Μ. 8, 891). Το γάρ πρώτον διοικητικόν, το δεύτερον καθήκον κοινόν. Δεν πρέπει, λοιπόν, να απρακτή έναντι της αιρέσεως ο πιστός, «ίνα μη συμπαραπολαύση της οργής του Θεού», ως εφησυχάζων αντιθέως (Μ. Βασιλείου, PG. 31, 1189-1192). «Αποκαλύπτεται γάρ οργή Θεού απ΄ ουρανού επί πάσαν ασέβειαν και αδικίαν ανθρώπων, των την αλήθειαν εν αδικία κατεχόντων» (Ρωμ. α΄18). Δηλαδή επί πάσαν αίρεσιν και παράβασιν του θείου νόμου (Χρυσοστόμου, PG. 60, 412).
Διό τα «του Θεού κρίματα εκδικείν απαραίτητος ανάγκη» λέγει ο Μ. Βασίλειος (Μ. Βασιλείου, PG. 31, 1189-1192).