Άς σημειωθεί ότι ή συγκεκριμένη τεχνική οφείλει σε κάθε περίπτωση νά ασκείται υπό την καθοδήγηση έμπειρου πνευματικού Πατέρα. Σέ αντίθετη περίπτωση θά υπήρχε ό κίνδυνος νά επιφέρει σοβαρά προβλήματα καί διαταραχές τόσο στό σώμα όσο καί στον ψυχισμό.
Μετά τήν παρουσίαση των αρχών της ψυχο-φυσικής μεθόδου, πρέπει νά υπογραμμίσουμε ότι ή μέθοδος αυτή δέν είναι απολύτως αναγκαία καί ότι έχει απλώς επιβοηθητικό καί ενισχυτικό ρόλο. Οι Πατέρες της αποδίδουν ούσιαστικά προπαιδευτική αξία καί τήν προορίζουν ιδιαίτερα γιά τους αρχάριους. Αναγνωρίζουν τό ενδεχόμενο νά πετύχουμε τό ίδιο αποτέλεσμα καί «δι' άλλης όδου». Έτσι ο Άγιος Νικηφόρος ό Μοναχός, ένας άπό τους κύριους πρωτεργάτες της μεθόδου, γράφει: «Ει δέ πολλά καμών, ω αδελφέ, ου δύνασαι εισελθεΐν εις τά μέρη της καρδίας, καθώς σοι διεταξάμεθα, ποίησον ο λέγω σοι καί μέλλεις, Θεού συνεργουντός σοι, εύρείν τό ζητούμενον· οίδας ότι τό λογιστικόν παντός άνθρωπου εν τω στήθει έστιν [...]. Τούτω ουν τω λογιστικώ, πάντα λογισμόν έξ αύτού περιάρας, δύνασαι γάρ έάν θέλης, δός αύτώ τό "Κύριε Ίησού Χριστέ Υιέ του Θεού έλέησόν με"· καί βίασαι τούτο άντ' άλλης εννοίας πάντοτε ένδον βοάν. Τούτο δέ έπί καιρόν κρατήσας, άνοιχθήσεταί σοι διά τρύτου καί ή καρδιακή είσοδος, καθώς σοι γεγράφαμεν, έκτος πάσης αμφιβολίας· καθώς καί ήμείς πείρα έγνώκαμεν» (ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΜΟΝΑΧΟΣ, Περί νήψεως).
Σέ κάθε περίπτωση, καμιά μέθοδος δέ θά μπορούσε νά θεωρηθεί ως τεχνική ικανή νά οδηγήσει άπό μόνη της σέ πνευματικά αποτελέσματα· αυτά είναι δυνατόν νά προκύψουν μόνο ως καρπός της θείας χάρης. Τό σημαντικό, γιά νά λάβουμε τή θεία χάρη, είναι ή πίστη καί ή ζέση πού ό άνθρωπος εκδηλώνει μέ τήν προσευχή του προς τό Θεό, καί όχι ή μέθοδος καθεαυτή· ή τεχνική συνιστά απλώς ενίσχυση καί βοήθεια καί ό ρόλος της περιορίζεται στή διευκόλυνση της προσοχής.
Ή φυσική μέθοδος καθιστά ευχερή τήν πρόσβαση του νου στήν καρδία, χωρίς όμως ή είσοδος αυτή νά είναι εύκολη. Αυτό δέ συμβαίνει πάντοτε· άφού περάσει πολύς χρόνος καί άφού καταβληθεί πολύς κόπος, εΐναι δυνατόν νά κατορθώσουμε νά προσευχόμαστε συνεχώς καί καθαρά στήν καρδιά. Επιπλέον πρέπει νά γίνει σαφές ότι τούτο αποτελεί χάρισμα [Σ.τ.μ.: αποτέλεσμα της οικείωσης καί της άξιοποίησης της χάρης] στό όποίο ελάχιστοι πνευματοφόροι φθάνουν μόλις ένας κάθε γενιά, λέγει ό Άγιος Ισαάκ Σύρος.
Πραγματικά, ή προσευχή τοϋ Ίησού συνδέεται άρρηκτα μέ τό σύνολο της ασκητικής ζωής, της οποίας ταυτόχρονα αποτελεί αρχή καί τέλος. Ώς τρόπος προσευχής, αποτελεί όρο [Σ.τ.μ.: της ασκητικής ζωής], όπως καί κάθε άλλη μορφή προσευχής. Στήν τελειότητά της, ώς συνεχής καθαρή προσευχή προϋποθέτει αντίθετα ώς όρο όλη τήν ασκητική ζωή, καί απαιτει νά ύπερβαθούν μ' επιτυχία όλα τά στάδια της πράξης. Ώς προς τίς πνευματικές προϋποθέσεις, ή ψυχο-φυσική μέθοδος μοιάζει εντελώς βοηθητική καί έπουσιώδης και θά απέβαινε ανωφελής άν δέ συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αυτές.
Μεταξύ τών όρων πού οφείλουν απαραίτητα νά συνοδεύουν τήν προσευχή του Ίησού, πρέπει καταρχάς ν' άναφέρουμε τή νήψη. Μ΄ αυτήν πραγματοποιούνται ταυτόχρονα ή φυλακή της καρδίας καί ή φυλακή του νου, τών οποίων αντίστοιχα ή λειτουργία είναι ή κάθαρση της καρδίας άπό κάθε εμπαθή λογισμό καί ή κάθαρση του νου άπό κάθε παράσταση (εικόνα ή λογισμό) ξένη προς τό ίδιο τό περιεχόμενο της προσευχής.
Πρέπει ν' άναφερθούν επίσης ή κατάνυξη ή ταπείνωση καί ή αγάπη προς τό Θεό, τών οποίων οι Πατέρες άναγνωρίζουν τήν ουσιαστική σημασία καί τήν πολύ αναγκαία παρουσία.
Εντούτοις πρέπει νά υπογραμμιστεί ότι ή πρακτική της προσευχής του Ίησού απαιτεί συγχρόνως νά διεξάγεται ή μάχη εναντίον όλων τών παθών μέχρι τήν άπάθεια καί όλες οΐ υπόλοιπες αρετές νά εφαρμόζονται αντίστοιχα στήν πράξη. Μ' άλλα λόγια ή προσευχή του Ίησού είναι άρρηκτα συνδεδεμένη μέ τήν ενεργό εφαρμογή όλων τών θείων εντολών.
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου