Στό άκουσμα του αρχαγγελικού ασπασμού θά νόμιζε κανείς οτι ή Κόρη της Ναζαρέτ θά κολακευόταν άπό τους λόγους, πού απευθύνονταν προς Αυτήν. Καί όπως ίσως θά αναμέναμε καί γιά κάθε άλλη κόρη της εποχής εκείνης, καθώς καί της σημερινής, θά σκιρτούσε άπό χαρά καί θά καμάρωνε για τους επαίνους. Ή άμωμος όμως, ή καθαρή, ή αγνή Παρθένος στό άκουσμα των λόγων του αρχαγγέλου εμφανίζεται ταραγμένη. "Ή δέ ιδούσα διεταράχθη επί τω λόγω αύτού, καί διελογίζετο ποταπός είη ό ασπασμός ούτος" (Λουκ. Α' 29), γράφει ό Ευαγγελιστής Λουκάς. Αυτή, όταν είδε τόν άγγελο, ταράχθηκε πολύ άπό τό λόγο πού Τής είπε καί αναρωτήθηκε για τη σημασία και για το σκοπό που είχε ο χαιρετισμός αυτός.
'Εάν ήταν ήταν μιά υπερήφανη καί ματαιόδοξη γυναίκα, θά κολακευόταν άπό τό χαιρετισμό καί θά σκιρτούσε. Θά είχε δέ έτοιμη τήν απάντηση, πού θά πρόδιδε τά υπερήφανα καί έγωϊστικά συναισθήματα της. 'Αλλά ή Παρθένος Μαριάμ είναι τελείως ξένη προς όλα αυτά.
Τό ήθος Της -κατεξοχήν ταπεινό καί σεμνό-- φανερώνεται μέσα άπό όλη τήν αγνή Της ζωή καί τή συνετή ανάστροφη Της. Ό ιερός Δαμασκηνός μας τό ζωντανεύει μέχρι λεπτομερειών. Περιγράφοντας ο άγιος πατέρας τό ηθικό Της μεγαλείο διερωτάται, αλλά καί διαπιστώνει:
"Πώς νά αναπαραστήσω τό σεμνότατο βάδισμα Σου; Πώς τό ντύσιμο Σου; Πώς τό πρόσωπο Σου τό χαριτωμένο; Φρόνηση μεγάλη σέ σώμα νέας. Ένδυμα ευγενικό χωρίς εκζήτηση καί μαλθακότητα. Βήμα συγκρατημένο, χωρίς βιασύνη καί χωρίς νωθρότητα. Τό σοβαρό ύφος, πού τό γλυκαίνει κάποια ιλαρότητα, κρατημένο πάντα μακριά άπό τους άνδρες. Καί απόδειξη ο φόβος πού Σέ έζωσε μέ τήν απροσδόκητη προσφώνηση του αγγέλου. Πρόθυμη καί ύπάκοη στους γονείς Σου κρατούσες τό πνεύμα τής ταπεινώσεως στίς πιό μεγάλες αποκαλύψεις. Τά λόγια Σου καλωσυνάτα έξέρχονταν άπό τήν ήρεμη ψυχή σου" (Ρ.G. 96, 677-680).
Τό κείμενο του ιερού πατρός μας βοηθεί νά αντιληφθούμε γιατί ή σεμνή καί ταπεινή στό φρόνημα Παρθένος τάρασσεται μέ τήν εμφάνιση καί τά λόγια του αρχαγγέλου. Διότι έχει τή συνείδηση οτι δέν έχει καμιά εξαιρετική αξία, ώστε νά της δίδονται τόσο έκτακτες επαγγελίες.
Οί ταπεινοί άνθρωποι ταράσσονται όχι επιφανειακά καί επίπλαστα, αλλά μέ συντριβή, όταν ακούνε τους άλλους νά τους επαινούν. Όσοι λοιπόν, έπιζητούν τους επαίνους ή καί σκιρτούν, όταν ακούνε νά τους εγκωμιάζουν, δέν είναι στηριγμένοι επαρκώς στην ταπείνωση καί κινδυνεύουν νά βλαβούν σοβαρά άπό αυτούς.
Η Παναγία ταράσσεται καί εξαιτίας της ηθικής αγνότητας Της. Γι' αυτό στην αρχή σύμφωνα πάντα μέ τήν Παράδοση παρατηρείται ένα ντροπαλό ερύθημα στίς παρειές Της. Έπειτα μιά δυσφορία γιά τήν παρουσία του ξένου. Σκέπτεται, πώς κατόρθωσε ό νέος αυτός νά εισέλθει απαρατήρητος στό σπίτι Της. Δέν λέει όμως τίποτε ή Μαρία. Δεικνύει σοβαρότητα καί δίδει στον επισκέπτη νά εννοήσει οτι έχει απόφαση ακράδαντη νά υπερασπίσει τήν αγνότητα Της. Συγχρόνως δέν χάνει καί τήν ψυχραιμία Της. Παρουσιάζεται προσεκτική, γεμάτη άπό θαυμαστή σύνεση καί φρόνηση. Καί αυτό, διότι συνδέεται μυστικώς μέ τό Θεό. Πιστεύει οτι παρών βρίσκεται ό Θεός Της, ό Όποίος Τήν προστατεύει. Μυστικά προσεύχεται προς Αυτόν νά Της αποκαλύψει τί συμβαίνει.
Αυτό τό υψηλό παράδειγμα παρέχει στίς σημερινές γυναίκες καί στίς κόρες ή Παναγία. Αυτή τή συνετή καί προσεκτική στάση πρέπει νά τηρούν απέναντι σέ οποιαδήποτε αιφνίδια πρόσκληση του "νυν αιώνος", όσο καλή καί άν φαίνεται.
"Ή δέ ίδούσα διεταράχθη".
Εντονότατος καί έσώτατος ο προβληματισμός τής Παρθένου.
Ο αρχάγγελος όμως ψυχολογεί τή Μαρία. Άντιλαμβάνεται τήν απορία Της. Γίνεται αυτόπτης καί αύτήκοος μάρτυρας ότι δίκαια ό Θεός Τήν αξιώνει τής μεγίστης δωρεάς. Τή θαυμάζει. Καί διδάσκεται.
'Αλλά καί ύποστέλλεται ό αρχάγγελος μπροστά στό μεγαλείο τής Κεχαριτωμένης καί μπροστά στην εύμένεια, πού Τής δείχνει ό Δεσπότης καί Κύριος τών απάντων. Καί γι' αυτό Τήν πλησιάζει ταπεινά. Προσέρχεται ως υπηρέτης προς τή Δέσποινα καί Τής όμιλεί καί Τής μεταδίδει τό χαρμόσυνο μήνυμα μέ τόν αρμόζοντα σεβασμό. Τήν καθησυχάζει καί Τής λέει:
"Μή φοβού Μαριάμ· εύρες γάρ χάριν παρά τω Θεώ" (Λουκ. Α' 30). Μή φοβάσαι Μαριάμ· τουναντίον, πρέπει νά χαίρεις, διότι κρίθηκες άξια εξαιρετικής εύνοιας άπό τό Θεό. Ό Θεός Σέ εύνοεί καί βρήκες χάρη ενώπιον Του!
Καί εφόσον ό Θεός είναι μαζί Της, τί έχει νά φοβηθεί; Άπεναντίας, πρέπει νά χαίρει γιά τήν ιδιαίτερη εύνοια καί χάρη πού Τής έπιδαψιλεύει ό Θεός.
"Εύρες χάριν..."! Πράγματι· μπορεί ποτέ νά συγκριθεί ή χάρη πού έλαβε ή Σάρρα, ή Ρεβέκκα, ή Ραχήλ, μέ τήν άσύγκριτη χάρη, πού πήρε ή Θεοτόκος;
Αυτή τή μοναδικότητα της Χάριτος πού έλαβε ή αγνή Κόρη τής Ναζαρέτ υπογραμμίζει καί ό Πατριάρχης Ίεροσολύμων Σωφρόνιος, άφου μέ τόν Ευαγγελισμό Της έχομε τό προνόμιο τής παγκόσμιας αλλά καί προσωπικής σωτηρίας: "Μή φοβού, Μαριάμ", πανηγυρίζει καί ό Πατριάρχης, "εύρες πλησίον του Θεού χάρη αθάνατη καί ύπέρλαμπρη καί σωτήρια. Χάρη, πού καμιά άπό τίς μυριάδες τών γυναικών δέν βρήκε ποτέ. Χάρη, πού κανείς άνθρωπος δέν είδε. Χάρη, πού κανείς δέν έλαβε ποτέ. Πολλοί βέβαια, ενωρίτερα άπό Σένα, είχαν γίνει άγιοι. Κανείς όμως, όπως Σύ, δέν είχε χαριτωθεί. Κανείς δέν είχε, όπως Σύ, μακαρισθεί. Κανείς, όπως Σύ, δέν είχε καθαρισθεί. . . Όλα τά εξαίρετα, πού υπάρχουν στους άνθρώπους, τά υπερβαίνεις. Σύ ξεπερνάς ολα τά δωρήματα πού δώρησε ό Θεός στους ανθρώπους"!
'Εάν ήταν ήταν μιά υπερήφανη καί ματαιόδοξη γυναίκα, θά κολακευόταν άπό τό χαιρετισμό καί θά σκιρτούσε. Θά είχε δέ έτοιμη τήν απάντηση, πού θά πρόδιδε τά υπερήφανα καί έγωϊστικά συναισθήματα της. 'Αλλά ή Παρθένος Μαριάμ είναι τελείως ξένη προς όλα αυτά.
Τό ήθος Της -κατεξοχήν ταπεινό καί σεμνό-- φανερώνεται μέσα άπό όλη τήν αγνή Της ζωή καί τή συνετή ανάστροφη Της. Ό ιερός Δαμασκηνός μας τό ζωντανεύει μέχρι λεπτομερειών. Περιγράφοντας ο άγιος πατέρας τό ηθικό Της μεγαλείο διερωτάται, αλλά καί διαπιστώνει:
"Πώς νά αναπαραστήσω τό σεμνότατο βάδισμα Σου; Πώς τό ντύσιμο Σου; Πώς τό πρόσωπο Σου τό χαριτωμένο; Φρόνηση μεγάλη σέ σώμα νέας. Ένδυμα ευγενικό χωρίς εκζήτηση καί μαλθακότητα. Βήμα συγκρατημένο, χωρίς βιασύνη καί χωρίς νωθρότητα. Τό σοβαρό ύφος, πού τό γλυκαίνει κάποια ιλαρότητα, κρατημένο πάντα μακριά άπό τους άνδρες. Καί απόδειξη ο φόβος πού Σέ έζωσε μέ τήν απροσδόκητη προσφώνηση του αγγέλου. Πρόθυμη καί ύπάκοη στους γονείς Σου κρατούσες τό πνεύμα τής ταπεινώσεως στίς πιό μεγάλες αποκαλύψεις. Τά λόγια Σου καλωσυνάτα έξέρχονταν άπό τήν ήρεμη ψυχή σου" (Ρ.G. 96, 677-680).
Τό κείμενο του ιερού πατρός μας βοηθεί νά αντιληφθούμε γιατί ή σεμνή καί ταπεινή στό φρόνημα Παρθένος τάρασσεται μέ τήν εμφάνιση καί τά λόγια του αρχαγγέλου. Διότι έχει τή συνείδηση οτι δέν έχει καμιά εξαιρετική αξία, ώστε νά της δίδονται τόσο έκτακτες επαγγελίες.
Οί ταπεινοί άνθρωποι ταράσσονται όχι επιφανειακά καί επίπλαστα, αλλά μέ συντριβή, όταν ακούνε τους άλλους νά τους επαινούν. Όσοι λοιπόν, έπιζητούν τους επαίνους ή καί σκιρτούν, όταν ακούνε νά τους εγκωμιάζουν, δέν είναι στηριγμένοι επαρκώς στην ταπείνωση καί κινδυνεύουν νά βλαβούν σοβαρά άπό αυτούς.
Η Παναγία ταράσσεται καί εξαιτίας της ηθικής αγνότητας Της. Γι' αυτό στην αρχή σύμφωνα πάντα μέ τήν Παράδοση παρατηρείται ένα ντροπαλό ερύθημα στίς παρειές Της. Έπειτα μιά δυσφορία γιά τήν παρουσία του ξένου. Σκέπτεται, πώς κατόρθωσε ό νέος αυτός νά εισέλθει απαρατήρητος στό σπίτι Της. Δέν λέει όμως τίποτε ή Μαρία. Δεικνύει σοβαρότητα καί δίδει στον επισκέπτη νά εννοήσει οτι έχει απόφαση ακράδαντη νά υπερασπίσει τήν αγνότητα Της. Συγχρόνως δέν χάνει καί τήν ψυχραιμία Της. Παρουσιάζεται προσεκτική, γεμάτη άπό θαυμαστή σύνεση καί φρόνηση. Καί αυτό, διότι συνδέεται μυστικώς μέ τό Θεό. Πιστεύει οτι παρών βρίσκεται ό Θεός Της, ό Όποίος Τήν προστατεύει. Μυστικά προσεύχεται προς Αυτόν νά Της αποκαλύψει τί συμβαίνει.
Αυτό τό υψηλό παράδειγμα παρέχει στίς σημερινές γυναίκες καί στίς κόρες ή Παναγία. Αυτή τή συνετή καί προσεκτική στάση πρέπει νά τηρούν απέναντι σέ οποιαδήποτε αιφνίδια πρόσκληση του "νυν αιώνος", όσο καλή καί άν φαίνεται.
"Ή δέ ίδούσα διεταράχθη".
Εντονότατος καί έσώτατος ο προβληματισμός τής Παρθένου.
Ο αρχάγγελος όμως ψυχολογεί τή Μαρία. Άντιλαμβάνεται τήν απορία Της. Γίνεται αυτόπτης καί αύτήκοος μάρτυρας ότι δίκαια ό Θεός Τήν αξιώνει τής μεγίστης δωρεάς. Τή θαυμάζει. Καί διδάσκεται.
'Αλλά καί ύποστέλλεται ό αρχάγγελος μπροστά στό μεγαλείο τής Κεχαριτωμένης καί μπροστά στην εύμένεια, πού Τής δείχνει ό Δεσπότης καί Κύριος τών απάντων. Καί γι' αυτό Τήν πλησιάζει ταπεινά. Προσέρχεται ως υπηρέτης προς τή Δέσποινα καί Τής όμιλεί καί Τής μεταδίδει τό χαρμόσυνο μήνυμα μέ τόν αρμόζοντα σεβασμό. Τήν καθησυχάζει καί Τής λέει:
"Μή φοβού Μαριάμ· εύρες γάρ χάριν παρά τω Θεώ" (Λουκ. Α' 30). Μή φοβάσαι Μαριάμ· τουναντίον, πρέπει νά χαίρεις, διότι κρίθηκες άξια εξαιρετικής εύνοιας άπό τό Θεό. Ό Θεός Σέ εύνοεί καί βρήκες χάρη ενώπιον Του!
Καί εφόσον ό Θεός είναι μαζί Της, τί έχει νά φοβηθεί; Άπεναντίας, πρέπει νά χαίρει γιά τήν ιδιαίτερη εύνοια καί χάρη πού Τής έπιδαψιλεύει ό Θεός.
"Εύρες χάριν..."! Πράγματι· μπορεί ποτέ νά συγκριθεί ή χάρη πού έλαβε ή Σάρρα, ή Ρεβέκκα, ή Ραχήλ, μέ τήν άσύγκριτη χάρη, πού πήρε ή Θεοτόκος;
Αυτή τή μοναδικότητα της Χάριτος πού έλαβε ή αγνή Κόρη τής Ναζαρέτ υπογραμμίζει καί ό Πατριάρχης Ίεροσολύμων Σωφρόνιος, άφου μέ τόν Ευαγγελισμό Της έχομε τό προνόμιο τής παγκόσμιας αλλά καί προσωπικής σωτηρίας: "Μή φοβού, Μαριάμ", πανηγυρίζει καί ό Πατριάρχης, "εύρες πλησίον του Θεού χάρη αθάνατη καί ύπέρλαμπρη καί σωτήρια. Χάρη, πού καμιά άπό τίς μυριάδες τών γυναικών δέν βρήκε ποτέ. Χάρη, πού κανείς άνθρωπος δέν είδε. Χάρη, πού κανείς δέν έλαβε ποτέ. Πολλοί βέβαια, ενωρίτερα άπό Σένα, είχαν γίνει άγιοι. Κανείς όμως, όπως Σύ, δέν είχε χαριτωθεί. Κανείς δέν είχε, όπως Σύ, μακαρισθεί. Κανείς, όπως Σύ, δέν είχε καθαρισθεί. . . Όλα τά εξαίρετα, πού υπάρχουν στους άνθρώπους, τά υπερβαίνεις. Σύ ξεπερνάς ολα τά δωρήματα πού δώρησε ό Θεός στους ανθρώπους"!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου