«μηδείς ιερέων τοις δυσσεβούσιν ιερεύσι συλλειτουργή (εννοεί τους λατίνους και λατινόφρονας) μηδέ τις των κοσμικών αυτούς εκδική» (Ιωσήφ Βρυέννιος)
Η πτώση της Κωνσταντινουπόλεως την 29η Μαΐου του 1453 ήταν το αποκορύφωμα της φθίνουσας δόξας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, του λεγομένου Βυζαντίου. Γύρω από τα αίτια της πτώσης αυτής εγράφησαν πολλά, τα οποία παρουσιάζουν την κατάσταση στην οποία βρισκόταν τότε η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία-Βυζάντιο, αφού είχε χαθή όλη η Μικρά Ασία, η Ανατολική Θράκη και είχε μείνει μόνον η Κωνσταντινούπολη και τα περίχωρά της. Οι κατά καιρούς εχθροί είχαν προξενήσει μεγάλη ζημία, με αποκορύφωμα και τελειωτικό κτύπημα την κατάληψη της Κωνσταντινουπόλεως από τους Φράγκους, κατά την Δ Σταυροφορία την 13η Απριλίου του έτους 1204. Η μετά από λίγα χρόνια (1261) ανακατάληψή της και ελευθέρωσή της δεν προσέφερε ουσιαστικά πράγματα, διότι ήδη η Πόλη είχε καταστραφή και λεηλατηθή ολοσχερώς.
Πέρα από τα πολιτικά και κοινωνικά αίτια που συνετέλεσαν στην πτώση της Κωνσταντινουπόλεως πρέπει να σημειωθούν ιδιαιτέρως τα πνευματικά αίτια στα οποία συνήθως δεν δίνουμε μεγάλη σημασία.
Ο Ιωσήφ Βρυέννιος Όπως λέγει σε άλλα κείμενά του, στην Κωνσταντινούπολη την εποχή εκείνη ζούσαν περίπου 70.000 κάτοικοι και μάλιστα ο ίδιος έκανε έκκληση στους Κωνσταντινουπολίτας, χωρίς να υπάρχη ανταπόκριση, να συντελέσουν στην ανοικοδόμηση των τειχών της, εν όψει του μεγάλου κινδύνου. Όμως οι κάτοικοι, ιδιαιτέρως οι πλούσιοι, ασχολούμενοι με την αύξηση των ατομικών τους εσόδων, αδιαφορούσαν, με αποτέλεσμα η πόλη να ομοιάζη, όπως λέγει, με «σεσαθρωμένον» πλοίον που ήταν έτοιμο να βυθισθή.
Στην αρχή του λόγου του ο Ιωσήφ Βρυέννιος εκφράζει την οδύνη του, αφού το γένος περιστοιχίζεται από δεινά, τα οποία, όπως λέγει, «δάκνει μου την καρδίαν, συγχεί τον νουν και οδυνά την ψυχήν». Κάνει λόγο για την «ολόσωμον πληγήν» και την «νόσον καθολικήν». Το γένος έχει περιπέσει σε ποικίλα πάθη και αμαρτίες. Όλοι οι Χριστιανοί έγιναν «υπερήφανοι, αλαζόνες, φιλάργυροι, φίλαυτοι, αχάριστοι, απειθείς, λιποτάκται, ανόσιοι, αμετανόητοι, αδιάλλακτοι». Έγιναν οι άρχοντες κοινωνοί ανόμων, οι υπεύθυνοι άρπαγες, οι κριτές δωρολήπτες, οι μεσίτες ψευδείς, οι νεώτεροι ακόλαστοι, οι γηράσαντες μεθυσμένοι, οι αστοί εμπαίκτες, οι χωρικοί άλαλοι, «και οι πάντες αχρείοι». Συγχρόνως με την γενική κατάπτωση των ανθρώπων χάθηκε «ευλαβής από της γης, εξέλιπε στοχαστής, ουχ εύρηται φρόνιμος». Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον επέπεσαν εκ δυσμών και εξ ανατολών διάφοροι εχθροί και λυμαίνονται την αυτοκρατορία.
Πολλές φορές στο παρελθόν η βασιλεύουσα πολιορκήθηκε από τον εχθρό και μάλιστα υπό δυσμενέστερες συνθήκες, αλλά πάντοτε η Παναγία την σκέπαζε και την βοηθούσε γιατί ο λαός, παρά την αμαρτωλότητά του, δεν διαπραγματευόταν την Πίστη του.
Έλεγε τη γνωστή ρήση: «καλύτερα τούρκικο φέσι παρά φράγκικη τιάρα»!
Όμως, στις 12 Δεκεμβρίου του 1452, μόλις πέντε μήνες πριν την άλωση και δεκατρία έτη μετά την υπογραφή του προδοτικού ενωτικού όρου της Συνόδου τηςΦερράρας-Φλωρεντίας, στο Ναό της Αγίας Σοφίας έγινε συλλείτουργο Ορθοδόξων και Παπικών στο οποίο μνημονεύτηκε ο Πάπας και ο λατινόφρονας Πατριάρχης Γρηγόριος!
Το ανίερο αυτό συλλείτουργο έγινε για να επικυρώσει, ουσιαστικά, την «Ένωση».Προτίμησαν οι πρόγονοί μας τη συμμαχία του παναιρετικού παπισμού από τη συμμαχία του Θεού, γι΄ αυτό και η «Πόλις εάλω». Ο γνωστός «Θρήνος της Πόλης» λέει: «Πάψετε το Χερουβικό κι ας χαμηλώσουν τ΄άγια, γιατί είναι θέλημα Θεού η Πόλη να τουρκέψει.»
«Τριακόσιους χρόνους μετά την Ανάστασιν του Χριστού μας έστειλεν ο Θεός τον άγιον Κωνσταντίνον και εστερέωσε βασίλειον χριστιανικόν και το είχαν χριστιανοί το βασίλειον 1150 χρόνους. Ύστερα το εσήκωσεν ο Θεός το βασίλειον από τους Χριστιανούς και ήφερε τον Τούρκο μέσα από την Ανατολήν και του το έδωκε διά εδικόν μας καλόν... Και τι; Αξιος ήτον ο Τούρκος να έχη βασίλειον; Αλλά ο Θεός του το έδωκε διά το καλόν μας. Και διατί δεν ήφερεν ο Θεός άλλον βασιλέα, οπού ήτον τόσα ρηγάτα εδώ κοντά να τους το δώση, μόνον ήφερε τονΤούρκον μέσαθε από την Κόκκινην Μηλιά και του το εχάρισε; Διατί ήξευρεν ο Θεός πως τα άλλα ρηγάτα μας βλάπτουν εις την Πίστιν, και ο Τούρκος δεν μας βλάπτει, άσπρα δώσ' τον και καβαλλίκευσέ τον από το κεφάλι. Και διά να μην κολασθούμεν το έδωκε του Τούρκου και τον έχει ο Θεός τον Τούρκον ωσάν σκύλλον να μας φυλάη».
(Ιωάννου Μενούνου, Κοσμάς Αιτωλού Διδαχές, εκδ. Τήνος, Αθήνα 1999, Διδαχή ΕΆ, σελ. 269-270 ).
Αυτός ο λόγος θα πρέπει να μας συγκλονίσει και να μας αφυπνίσει: Ο Θεός προτίμησε να πέσει ο ελληνισμός στα χέρια ενός τυραννικού δυνάστη πουσκότωνε, βίαζε, έκλεβε, βασάνιζε και ατίμαζε τους χριστιανούς, γιατί είδεμε την παντογνωσία του ότι αν έμενε ελεύθερος θα πάθαινε κάτι απείρωςχειρότερο: Θα έχανε την ορθή Πίστη του και θα εκλατινιζόταν! Προτίμησε ο Θεός η βαριά σκλαβιά των τεσσάρων αιώνων από την εξωτερική «ελευθερία» που θα ήταν, όμως, πνευματική δουλεία! (τι γαρ ωφεληθήσεται άνθρωπος εάν τον κόσμον όλον κερδήση, την δε ψυχήν αυτού ζημιωθή, ή τι δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού; Ματθ. 16:26) Ως εκ τούτου, κατά τον Αγιο, η Τουρκική σκλαβιά ήταν ευλογία Θεού και ο Τούρκος ένα «τσο-μπανόσκυλο» που μας φύλαξε από τον Πάπα!
Πέρα από τα πολιτικά και κοινωνικά αίτια που συνετέλεσαν στην πτώση της Κωνσταντινουπόλεως πρέπει να σημειωθούν ιδιαιτέρως τα πνευματικά αίτια στα οποία συνήθως δεν δίνουμε μεγάλη σημασία.
Ο Ιωσήφ Βρυέννιος Όπως λέγει σε άλλα κείμενά του, στην Κωνσταντινούπολη την εποχή εκείνη ζούσαν περίπου 70.000 κάτοικοι και μάλιστα ο ίδιος έκανε έκκληση στους Κωνσταντινουπολίτας, χωρίς να υπάρχη ανταπόκριση, να συντελέσουν στην ανοικοδόμηση των τειχών της, εν όψει του μεγάλου κινδύνου. Όμως οι κάτοικοι, ιδιαιτέρως οι πλούσιοι, ασχολούμενοι με την αύξηση των ατομικών τους εσόδων, αδιαφορούσαν, με αποτέλεσμα η πόλη να ομοιάζη, όπως λέγει, με «σεσαθρωμένον» πλοίον που ήταν έτοιμο να βυθισθή.
Στην αρχή του λόγου του ο Ιωσήφ Βρυέννιος εκφράζει την οδύνη του, αφού το γένος περιστοιχίζεται από δεινά, τα οποία, όπως λέγει, «δάκνει μου την καρδίαν, συγχεί τον νουν και οδυνά την ψυχήν». Κάνει λόγο για την «ολόσωμον πληγήν» και την «νόσον καθολικήν». Το γένος έχει περιπέσει σε ποικίλα πάθη και αμαρτίες. Όλοι οι Χριστιανοί έγιναν «υπερήφανοι, αλαζόνες, φιλάργυροι, φίλαυτοι, αχάριστοι, απειθείς, λιποτάκται, ανόσιοι, αμετανόητοι, αδιάλλακτοι». Έγιναν οι άρχοντες κοινωνοί ανόμων, οι υπεύθυνοι άρπαγες, οι κριτές δωρολήπτες, οι μεσίτες ψευδείς, οι νεώτεροι ακόλαστοι, οι γηράσαντες μεθυσμένοι, οι αστοί εμπαίκτες, οι χωρικοί άλαλοι, «και οι πάντες αχρείοι». Συγχρόνως με την γενική κατάπτωση των ανθρώπων χάθηκε «ευλαβής από της γης, εξέλιπε στοχαστής, ουχ εύρηται φρόνιμος». Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον επέπεσαν εκ δυσμών και εξ ανατολών διάφοροι εχθροί και λυμαίνονται την αυτοκρατορία.
Πολλές φορές στο παρελθόν η βασιλεύουσα πολιορκήθηκε από τον εχθρό και μάλιστα υπό δυσμενέστερες συνθήκες, αλλά πάντοτε η Παναγία την σκέπαζε και την βοηθούσε γιατί ο λαός, παρά την αμαρτωλότητά του, δεν διαπραγματευόταν την Πίστη του.
Έλεγε τη γνωστή ρήση: «καλύτερα τούρκικο φέσι παρά φράγκικη τιάρα»!
Όμως, στις 12 Δεκεμβρίου του 1452, μόλις πέντε μήνες πριν την άλωση και δεκατρία έτη μετά την υπογραφή του προδοτικού ενωτικού όρου της Συνόδου τηςΦερράρας-Φλωρεντίας, στο Ναό της Αγίας Σοφίας έγινε συλλείτουργο Ορθοδόξων και Παπικών στο οποίο μνημονεύτηκε ο Πάπας και ο λατινόφρονας Πατριάρχης Γρηγόριος!
Το ανίερο αυτό συλλείτουργο έγινε για να επικυρώσει, ουσιαστικά, την «Ένωση».Προτίμησαν οι πρόγονοί μας τη συμμαχία του παναιρετικού παπισμού από τη συμμαχία του Θεού, γι΄ αυτό και η «Πόλις εάλω». Ο γνωστός «Θρήνος της Πόλης» λέει: «Πάψετε το Χερουβικό κι ας χαμηλώσουν τ΄άγια, γιατί είναι θέλημα Θεού η Πόλη να τουρκέψει.»
«Τριακόσιους χρόνους μετά την Ανάστασιν του Χριστού μας έστειλεν ο Θεός τον άγιον Κωνσταντίνον και εστερέωσε βασίλειον χριστιανικόν και το είχαν χριστιανοί το βασίλειον 1150 χρόνους. Ύστερα το εσήκωσεν ο Θεός το βασίλειον από τους Χριστιανούς και ήφερε τον Τούρκο μέσα από την Ανατολήν και του το έδωκε διά εδικόν μας καλόν... Και τι; Αξιος ήτον ο Τούρκος να έχη βασίλειον; Αλλά ο Θεός του το έδωκε διά το καλόν μας. Και διατί δεν ήφερεν ο Θεός άλλον βασιλέα, οπού ήτον τόσα ρηγάτα εδώ κοντά να τους το δώση, μόνον ήφερε τονΤούρκον μέσαθε από την Κόκκινην Μηλιά και του το εχάρισε; Διατί ήξευρεν ο Θεός πως τα άλλα ρηγάτα μας βλάπτουν εις την Πίστιν, και ο Τούρκος δεν μας βλάπτει, άσπρα δώσ' τον και καβαλλίκευσέ τον από το κεφάλι. Και διά να μην κολασθούμεν το έδωκε του Τούρκου και τον έχει ο Θεός τον Τούρκον ωσάν σκύλλον να μας φυλάη».
(Ιωάννου Μενούνου, Κοσμάς Αιτωλού Διδαχές, εκδ. Τήνος, Αθήνα 1999, Διδαχή ΕΆ, σελ. 269-270 ).
Αυτός ο λόγος θα πρέπει να μας συγκλονίσει και να μας αφυπνίσει: Ο Θεός προτίμησε να πέσει ο ελληνισμός στα χέρια ενός τυραννικού δυνάστη πουσκότωνε, βίαζε, έκλεβε, βασάνιζε και ατίμαζε τους χριστιανούς, γιατί είδεμε την παντογνωσία του ότι αν έμενε ελεύθερος θα πάθαινε κάτι απείρωςχειρότερο: Θα έχανε την ορθή Πίστη του και θα εκλατινιζόταν! Προτίμησε ο Θεός η βαριά σκλαβιά των τεσσάρων αιώνων από την εξωτερική «ελευθερία» που θα ήταν, όμως, πνευματική δουλεία! (τι γαρ ωφεληθήσεται άνθρωπος εάν τον κόσμον όλον κερδήση, την δε ψυχήν αυτού ζημιωθή, ή τι δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού; Ματθ. 16:26) Ως εκ τούτου, κατά τον Αγιο, η Τουρκική σκλαβιά ήταν ευλογία Θεού και ο Τούρκος ένα «τσο-μπανόσκυλο» που μας φύλαξε από τον Πάπα!
ΠΗΓΗ ''ΖΩΝΤΑΝΗ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ''
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου