Ή ύπαρξη ενός παντοδύναμου ιατρού, ικανού νά θεραπεύει τά πάντα, δεν αρκεί ώστε ό άνθρωπος ν' άπελευθερωθεί άπό τά βάσανα του με αυτό καθεαυτό τό γεγονός. Πρέπει επιπλέον νά συνδράμει σ' αυτό. Πριν άπό αυτό μάλιστα, πρέπει νά επιθυμήσει νά ξαναβρεί τήν υγεία. Ό άνθρωπος γιά νά πετύχει τή θεραπεία των νοσημάτων του άπό τό Χριστό, οφείλει πρωτίστως νά θελήσει νά θεραπευτεί· εξίσου οφείλει νά στραφεί προς Αυτόν καί νά Τόν επικαλείται μέ όλες του τίς δυνάμεις, διότι, όπως επισημαίνει ό Αγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος «άκοντας ημάς ό [θείος Ιατρός] [Σ.τ.μ.: Ό Χριστός] ου σωφρονίζει». (ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ, Ματθαίος-όμιλία, 28,4)· καί ό Θεοδώρητος Κύρου γράφει πάλι: «Ό δέ γε των ψυχών ιατρός τήν τών ουκ εθελόντων άπολαύειν της θεραπείας ού βιάζεται γνώμην» (ΘΕΟΔΩΡΗΤΟΣ ΚΥΡΟΥ, Θεραπευτική, 5,4). Απαραίτητο επίσης κατά πρώτο λόγο είναι ό άνθρωπος να μήν αρνείται νά εξετάζει τήν κατάσταση του καί νά βλέπει τά νοσήματά του· εφόσον τότε τά συνειδητοποιεί, νά μήν αρνείται ή τουλάχιστον νά μήν αμελεί νά επικαλείται Αυτόν πού μπορεί νά τόν θεραπεύσει. Έξηγεί ό Άγιος Ιωάννης Κασσιανός ότι γιά όσους έπιζητούν ειλικρινά τό φάρμακο, δέν είναι δυνατό νά μήν έλθει ή θεραπεία μέσω του αληθινού ιατρού των ψυχών καί συνεχίζει, γράφοντας, ότι γιά όσους επιπλέον δέν κλείνουν τά μάτια μπροστά στίς αρρώστιές τους μέ τήν αποθάρρυνση ή τήν αμέλεια, άλλα προστρέχουν μέ ταπείνωση και εγρήγορση ψυχής προς τον ουράνιο ιατρό, για τα νοσήματα πού τους μετέδωσαν ή άγνοια, ή πλάνη καί κάποια άτυχής ανάγκη, θά έλθει επίσης ή θεραπεία· καθώς όλοι αυτοί ούτε κρύβουν τά τραύματα καί τίς πληγές τους ούτε αποκρούουν μέ αύθάδειατήν άγωγή (ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΣΣΙΑΝΟΣ, Conlationes 65, 19, 12. ).
Δέν υπάρχει κακό, πού ό ουράνιος Ιατρός δέ μπορεί νά θεραπεύσει· αρκεί ό άνθρωπος ν' απευθυνθεί σ' Αυτόν καί νά Τόν περιβάλει μ' εμπιστοσύνη ώστε ν' απελευθερωθεί άπό τό βάσανο. Παραγγέλλει ό Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων: «Ού νικά σου τά συναχθέντα αμαρτήματα, τό πλήθος τών οικτιρμών του Θεού· ού νικά σου τά συναχθέντα άμαρτήματα, τό πλήθος τών οίκτιρμών του Θεού· ού νικά σου τά τραύματα τήν άρχιατρικήν έμπειρίαν. Δός μόνον σεαύτόν μετά πίστεως· λέγε τω Ίατρώ τό πάθος» (Κύριλλος Ιεροσολύμων, Κατήχησις, 2,6). Ό δέ Μέγας Βασίλειος λέγει: «Έτοιμος έστιν ό μέγας τών ψυχών Ιατρός ιάσασθαί σου τό πάθος [...]. Έάν έπιδώς σεαυτήν [Σ.τ.μ: Τήν ψυχή], ούκ όκνήσει ούδ' απαξιώσει σε ό φιλάνθρωπος» (ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΑΙΣΑΡΕΙΑΣ, Επιστολή, 46,6). Καί ό Άγιος Μακάριος υπενθυμίζει τήν ελάχιστη αυτή προϋπόθεση της θεραπείας, δηλαδή τήν επίκληση του ίατρού: «Ει μή εκείνος ό τυφλός έβόησε καί ή αίμορροούσα προσήλθε τω Κυρίω, ούκ άν έτύγχανον ίάσεως» (ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΑΙΓΥΠΤΙΟΣ, Όμιλία (Συλλογή ΙΙ), 20,8). Καί υπογραμμίζει ότι κάθε άνθρωπος, ακόμη καί ό πιό εξασθενημένος άπό τήν αρρώστια, είναι σέ θέση νά εκπληρώνει τουλάχιστον τή συγκεκριμένη προϋπόθεση: «"Ωσπερ δέ εί τις νόσω ή πυρετώ κατέχεται, ει καί τό σώμα επί τής κλίνης έρριπται, μηδέν δυνάμενον διαπράξασθαι τών τής γης έργων, και ό νούς ουχ ησυχάζει περισπώμενος καί μεριμνών περί εργασίας· καί τόν ίατρόν επιζητεί, άποστέλλων προς αυτόν τους φίλους αύτού. Τόν αυτόν τρόπον καί ή ψυχή άπό τής παραβάσεως τής εντολής έν άσθενεία τών παθών γεγονυία καί άτονος καταστάσα, προσερχόμενη τω Κύριω καί πιστεύουσα τής άντιλήψεως αύτού τυγχάνει. Καί άρνησαμένη τήν προτέραν κακίστην ζωήν, εί καί έν τή παλαιά άσθενεία κατάκειται, μή δυναμένη τά έργα τής ζωής έν άληθεία διαπράξασθαι, άλλ' όμως τό μεριμνήσαι περί τής ζωής έμπόνως, τό δεηθήναι του Κυρίου, τό ζητήσαι τόν άληθινόν ίατρόν έχει καί δύναται» (ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΑΙΓΥΠΤΙΟΣ, Όμιλία (Συλλογή III), 46,24).
Συνοπτικά, οποίος επιθυμεί νά θεραπευθεί οφείλει στην αρχή νά προβεί σ' ενα διάβημα, πού κοστίζει λίγο. Ό Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος παρατηρεί ότι ή απλή επιθυμία γιά θεραπεία, ή μόνη έκφραση καί εκδήλωση τής βούλησής μας άρκούν γιά νά λάβουμε άπό τό Χριστό τήν υγεία τής ψυχής μας· ή θέληση αυτή όφειλε νά μας υποκινεί καί νά μας συνέχει στην ενασχόληση μας μέ τήν εξυγίανση τής ψυχής μας. Έμείς πάλι τείνουμε περισσότερο νά φροντίζουμε τό σώμα μας του οποίου οι νόσοι όμως είναι λιγότερο σοβαρές άπό πνευματική έποψη καί του οποίου ή θεραπευτική συνεπάγεται πολύ περισσότερες φροντίδες.
Ωστόσο, ή θέληση γιά θεραπεία οφείλει νά εκδηλώνεται όχι μόνο όταν πρόκειται γιά τήν επίκληση του ιατρού, αλλά ακόμη καί γιά τή λήψη των φάρμακων, πού συνταγογραφεί «Ει ούν ό κακώς έχων προσέλθη τω ιατρώ, χρή αυτόν φυλάξαι τά ύπό του Ίατρού προστασσόμενα», παρατηρεί ό Άγιος Βαρσανούφιος, πού σημειώνει ακόμη: «Ό προσερχόμενος τω ιατρώ, εαν μή ευτακτήση κατά τήν επιταγήν του ιατρού, άπαλλαγήναι του πάθους ού δύναται» (ΒΑΡΣΑΝΟΥΦΙΟΣ, Επιστολή, 156).
Ό άγιος Ιωάννης ό Χρυσόστομος πάλι επιμένει στην ανάγκη συνεργασίας μεταξύ ασθενούς καί ίατρού καί προκρίνει τή δράση τών φαρμάκων στην περίπτωση δέ τών πνευματικών νοσημάτων φάρμακο αποτελεί ή κοινωνία μέ τό Χριστό καί ή θέληση όλου του είναι μας γι' αυτό πού Αυτός θέλει γιά τή θεραπεία μας.
Ό άνθρωπος εκδηλώνει τή θέληση του νά θεραπευτεί καί συμβάλλει προσωπικά στή θεία θεραπευτική ιδιαίτερα μέσα άπό πέντε θεμελιώδεις πνευματικές στάσεις. Αυτές προϋποθέτουν τήν έν Χριστώ ζωή του καί του επιτρέπουν νά δέχεται, ν' αφομοιώνει καί νά καρποφορεί τή θεραπευτική καί σωτηριώδη αρχή, πού προσφέρεται διά του Αγίου Πνεύματος μέσω τών μυστηρίων τής Εκκλησίας, καί είναι: ή πίστη, ή μετάνοια, ή προσευχή, ή ελπίδα καί ή εφαρμογή τών εντολών.
Δέν υπάρχει κακό, πού ό ουράνιος Ιατρός δέ μπορεί νά θεραπεύσει· αρκεί ό άνθρωπος ν' απευθυνθεί σ' Αυτόν καί νά Τόν περιβάλει μ' εμπιστοσύνη ώστε ν' απελευθερωθεί άπό τό βάσανο. Παραγγέλλει ό Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων: «Ού νικά σου τά συναχθέντα αμαρτήματα, τό πλήθος τών οικτιρμών του Θεού· ού νικά σου τά συναχθέντα άμαρτήματα, τό πλήθος τών οίκτιρμών του Θεού· ού νικά σου τά τραύματα τήν άρχιατρικήν έμπειρίαν. Δός μόνον σεαύτόν μετά πίστεως· λέγε τω Ίατρώ τό πάθος» (Κύριλλος Ιεροσολύμων, Κατήχησις, 2,6). Ό δέ Μέγας Βασίλειος λέγει: «Έτοιμος έστιν ό μέγας τών ψυχών Ιατρός ιάσασθαί σου τό πάθος [...]. Έάν έπιδώς σεαυτήν [Σ.τ.μ: Τήν ψυχή], ούκ όκνήσει ούδ' απαξιώσει σε ό φιλάνθρωπος» (ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΑΙΣΑΡΕΙΑΣ, Επιστολή, 46,6). Καί ό Άγιος Μακάριος υπενθυμίζει τήν ελάχιστη αυτή προϋπόθεση της θεραπείας, δηλαδή τήν επίκληση του ίατρού: «Ει μή εκείνος ό τυφλός έβόησε καί ή αίμορροούσα προσήλθε τω Κυρίω, ούκ άν έτύγχανον ίάσεως» (ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΑΙΓΥΠΤΙΟΣ, Όμιλία (Συλλογή ΙΙ), 20,8). Καί υπογραμμίζει ότι κάθε άνθρωπος, ακόμη καί ό πιό εξασθενημένος άπό τήν αρρώστια, είναι σέ θέση νά εκπληρώνει τουλάχιστον τή συγκεκριμένη προϋπόθεση: «"Ωσπερ δέ εί τις νόσω ή πυρετώ κατέχεται, ει καί τό σώμα επί τής κλίνης έρριπται, μηδέν δυνάμενον διαπράξασθαι τών τής γης έργων, και ό νούς ουχ ησυχάζει περισπώμενος καί μεριμνών περί εργασίας· καί τόν ίατρόν επιζητεί, άποστέλλων προς αυτόν τους φίλους αύτού. Τόν αυτόν τρόπον καί ή ψυχή άπό τής παραβάσεως τής εντολής έν άσθενεία τών παθών γεγονυία καί άτονος καταστάσα, προσερχόμενη τω Κύριω καί πιστεύουσα τής άντιλήψεως αύτού τυγχάνει. Καί άρνησαμένη τήν προτέραν κακίστην ζωήν, εί καί έν τή παλαιά άσθενεία κατάκειται, μή δυναμένη τά έργα τής ζωής έν άληθεία διαπράξασθαι, άλλ' όμως τό μεριμνήσαι περί τής ζωής έμπόνως, τό δεηθήναι του Κυρίου, τό ζητήσαι τόν άληθινόν ίατρόν έχει καί δύναται» (ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΑΙΓΥΠΤΙΟΣ, Όμιλία (Συλλογή III), 46,24).
Συνοπτικά, οποίος επιθυμεί νά θεραπευθεί οφείλει στην αρχή νά προβεί σ' ενα διάβημα, πού κοστίζει λίγο. Ό Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος παρατηρεί ότι ή απλή επιθυμία γιά θεραπεία, ή μόνη έκφραση καί εκδήλωση τής βούλησής μας άρκούν γιά νά λάβουμε άπό τό Χριστό τήν υγεία τής ψυχής μας· ή θέληση αυτή όφειλε νά μας υποκινεί καί νά μας συνέχει στην ενασχόληση μας μέ τήν εξυγίανση τής ψυχής μας. Έμείς πάλι τείνουμε περισσότερο νά φροντίζουμε τό σώμα μας του οποίου οι νόσοι όμως είναι λιγότερο σοβαρές άπό πνευματική έποψη καί του οποίου ή θεραπευτική συνεπάγεται πολύ περισσότερες φροντίδες.
Ωστόσο, ή θέληση γιά θεραπεία οφείλει νά εκδηλώνεται όχι μόνο όταν πρόκειται γιά τήν επίκληση του ιατρού, αλλά ακόμη καί γιά τή λήψη των φάρμακων, πού συνταγογραφεί «Ει ούν ό κακώς έχων προσέλθη τω ιατρώ, χρή αυτόν φυλάξαι τά ύπό του Ίατρού προστασσόμενα», παρατηρεί ό Άγιος Βαρσανούφιος, πού σημειώνει ακόμη: «Ό προσερχόμενος τω ιατρώ, εαν μή ευτακτήση κατά τήν επιταγήν του ιατρού, άπαλλαγήναι του πάθους ού δύναται» (ΒΑΡΣΑΝΟΥΦΙΟΣ, Επιστολή, 156).
Ό άγιος Ιωάννης ό Χρυσόστομος πάλι επιμένει στην ανάγκη συνεργασίας μεταξύ ασθενούς καί ίατρού καί προκρίνει τή δράση τών φαρμάκων στην περίπτωση δέ τών πνευματικών νοσημάτων φάρμακο αποτελεί ή κοινωνία μέ τό Χριστό καί ή θέληση όλου του είναι μας γι' αυτό πού Αυτός θέλει γιά τή θεραπεία μας.
Ό άνθρωπος εκδηλώνει τή θέληση του νά θεραπευτεί καί συμβάλλει προσωπικά στή θεία θεραπευτική ιδιαίτερα μέσα άπό πέντε θεμελιώδεις πνευματικές στάσεις. Αυτές προϋποθέτουν τήν έν Χριστώ ζωή του καί του επιτρέπουν νά δέχεται, ν' αφομοιώνει καί νά καρποφορεί τή θεραπευτική καί σωτηριώδη αρχή, πού προσφέρεται διά του Αγίου Πνεύματος μέσω τών μυστηρίων τής Εκκλησίας, καί είναι: ή πίστη, ή μετάνοια, ή προσευχή, ή ελπίδα καί ή εφαρμογή τών εντολών.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου