Στο προηγούμενο άρθρο μας, είχαμε αναφέρει ότι δια να έχει ο αναγνώστης μια ολικήν γνώσιν των ζητημάτων που αναλύονται, θα δημοσιεύσουμε τις πραγματείες υπο τον τίτλον «Το Εκκλησιαστικόν Ημερολόγιον ως κριτήριον της Ορθοδοξίας» και πρός τους «Διανοουμένους Ορθοδόξους Έλληνας».
Επίσης θα δημοσιεύσουμε και τις απαντήσεις -απολογίες των κατηγορούμενων Αρχιερέων. Συνεχίζουμε λοιπόν δημοσιεύοντας την πρώτη πραγματεία.
Επίσης θα δημοσιεύσουμε και τις απαντήσεις -απολογίες των κατηγορούμενων Αρχιερέων. Συνεχίζουμε λοιπόν δημοσιεύοντας την πρώτη πραγματεία.
«Το Εκκλησιαστικόν Ημερολόγιον ως κριτήριον της Ορθοδοξίας»
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Υπάρχουσιν εις την ιστορικήν σταδιοδρομίαν του Έθνους και της Εκκλησίας μερικοί σταθμοί, οίτινες δύνανται να χρησιμεύσωσιν ως γνώμων και αφετηρία κρίσεων περί της γενικής εθνικής και Εκκλησιαστικής καταστάσεως αυτών.
Τα γεγονότα άτινα σημειούσιν αυτούς τους κεντρικούς σταθμούς του Έθνους και της Εκκλησίας, είναι όντως απόρροια της εθνικής και ηθικής αυτών ευεξίας ή καχεξίας, εις ήν περιπίπτουσι ταύτα, μετά μακράν και περιπετειώδη ιστορικήν σταδιοδρομίαν, κατά την διαρκεία της οποίας αναπτύσσουσιν όλας αυτών τας δυνάμεις, όπως ούτως ή άλλως αφιχθώσιν εις ένα κεντρικόν του βίου σταθμόν, προς σφυγμομέτρησιν της αντοχής δια την περαιτέρω ανάλογον πορείαν των αγώνος αυτών.
Και όπως απο εθνικής απόψεως τα διάφορα ιστορικά και πολεμικά γεγονότα παρέχουσι το μέτρο της εθνικής ευρωστίας ή καχεξίας του Έθνους, ούτω και απο θρησκευτικής απόψεως Εκκλησιαστικά τινα γεγονότα παρέχουσι τον γνώμονα της υγιούς περί την πίστιν αντιλήψεως, και της ηθικής καταστάσεως της Εκκλησίας. Τα Έθνη βεβαίως ως και αί Εκκλησίαι, ως οργανισμοί καθολικοί, έχουσι την ακμήν και την παρακμήν και τας μεσαζούσας καταστάσεις και μεταπτώσεις, οίτινες έχουσιν ως κέντρον και αφετηρία αυτών έκτακτα τινά γεγονότα άτινα ως της γενικής, και πολυμερούς σημασίας αυτών αποτελούσι κεντρικούς σταθμούς δια την ζωήν και την δράσιν εν τη ιστορική σταδιοδρομία αυτών.
Εις την Αρχαίαν Ελλάδα π.χ. τοιαύτα έκτακτα ιστορικά γεγονότα υπήρξαν οι Μηδικοί πόλεμοι, οίτινες ανέδειξαν την Ελληνική Φυλήν, αναβιβάσαντες αυτήν εις τον κολόφωνα της δόξης και του πολιτισμού. Και κατ΄ αντίστροφον λόγον είναι ο τριακονταετής πελοποννησιακός πόλεμος, όστις συνέτριψε και εξουθένωσε τον Ελληνισμόν εις τοιούτον βαθμόν, ώστε ωδήγησε αυτόν εν τέλει και εις τον Ρωμαικόν ζυγόν.
Επίσης και η Εκκλησία εις την ιστορική σταδιοδρομίαν της εσημείωσε και ενδόξους σταθμούς, αναδείξασα τους εις το στερέωμα αυτής διαλάμψαντας φαεινούς και τηλαυγείς αστέρας της θεολογίας, ως και ασήμους και ταπεινωτικάς περιόδους, καθ΄ άς ανεφάνησαν οι την ταπεινώσιν και την αφάνειαν αυτής κατειργασθέντες εσωτερικοί και εξωτερικοί εχθροί, ούτω η ακμή και η άνθησις της Θεολογίας και της Εκκλησιαστικής Φιλολογίας συμπίπτει με την εμφάνισιν εις τον ορίζοντα της Εκκλησίας των αγίων και θεοφόρων Πατέρων και μεγάλων Ιεραρχών, οίτινες εδαδούχησαν την οικουμένην δια του φωτός της αληθινής θεογνωσίας και κατήρδευσαν τας καρδίας των πιστών δια των ζωογόνων και φερεσβίων ναμάτων της διδασκαλίας αυτών.
Οι άγιοι ούτοι Πατέρες και θεόπνευστοι Ιεράρχαι, συγκροτήσαντες κατά διαφόρους καιρούς και πόλεις Οικουμενικάς και Τοπικάς Συνόδους, ανέπτυξαν και δια Θεολογικών Συμβόλων και δογματικών όρων απεκρυστάλλωσαν εσαεί το αγνόν και ακραιφνές πνεύμα των Δογμάτων της πίστεως, και καθώρισαν δια των θείων και ιερών Κανόνων το πολίτευμα της Εκκλησίας και το σύστημα της θείας λατρείας, περιχαρακώσαντες άμα την τήρησιν και την φυλακήν τούτων δι΄ αρών και αναθεμάτων.
Αλλά διατί οι Άγιοι και Θεοφόροι ούτοι Πατέρες της Εκκλησίας απέκλεισαν πάσαν αλλοίωσιν και μεταβολήν των Δογματικών και των Συνοδικών Κανόνων, ούς ούτοι εθέσπισαν και επέβαλον εις αράς και αναθέματα τους τυχόν τολμήσαντας να θίξωσι, και μέρος τι εκ των Δογματικών και Συνοδικών τούτων Κανόνων της Εκκλησίας; Τούτο έπραξαν πάντως κατά θείαν οικονομίαν, ίνα μη η Δογματική Ηθική κξαι Διοικητική υπόστασις, απομακρυνομένη της αρχικής θείας βάσεως και προελεύσεως, εκληφθή ως ανθρώπινον τι κατασκεύασμα, και καταστή ούτω παίγνιο και άθυρμα της αεί εξελισσομένης και μεταβαλλομένης ανθρωπίνου διανοίας και θελήσεως. Σημειωτέον πρός τούτοις ότι οι πατέρες της Εκκλησίας δεν εδέσμευσαν το ανθρώπινον πνεύμα εις την ανάπτυξιν της δογματικής και ηθικής διδασκαλίας, αλλ΄ αφήκαν αυτό ελεύθερον πρός διασάφησιν και διαλεύκανσιν των δυσνοήτων Δογματικών, ηθικών και Κανονικών ζητημάτων της Εκκλησίας και τούτο όμως εντός του πλαισίου, του διαχαραχθέντος υπό των 7 Οικουμ. Συνόδων. Διότι πάσα γενική ή μερική μεταβολή και τροποποίησις των καθορισθέντων κατ΄ αρχάς εν είδει πυρήνος υπό του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και είτα υπό των Αποστόλων και Αποστολικών Πατέρων αναπτυχθέντων, και κατ΄ έμπνευσιν του παναγίου Πνεύματος διατυπωθέντων, θεωρείται ασέβεια πρός την θείαν αλήθειαν και σοφίαν, και ύβρις προς αυτό το Πανάγιον Πνεύμα, το λαλήσαν δια των μαθητών και Αποστόλων του Ουρανίου και Θείου Διδασκάλου Θεανθρώπου Χριστού.
Ούτω, ενω εις την σφαίραν των επιστημών και των τεχνών επαφίεται ελεύθερον το ανθρώπινον πνεύμα, εις την έρευνα και την ζήτησιν της αληθείας, δυνάμενον να μεταβάλη ού μόνον τον ρούν, αλλά και την αυτήν την κοίτην των επιστημονικών θεωριών, εις την σφαίραν όμως της αληθείας των Δογμάτων και των Κανόνων της Εκκλησίας, το ανθρώπινον πνεύμα έχει περιορισμούς, ούς δεν δύναται να υπερπηδήση αποινεί, ως ασεβούν πρός διατάξεις θείας και κατ΄ έμπνευσιν του Παναγίου Πνεύματος διατυπωθείσας και εσαεί αποκρυσταλλωθείσας εν τη ζωή και τη πράξει της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Και είναι μεν αληθές ότι κατά διαφόρους καιρούς υπήρξαν εν τη Εκκλησία και πνεύματα ρηξικέλευθα και υπερφίαλα, άτινα ετόλμησαν να θίξωσι με την βέβηλον και πεφυσιωμένην διάνοια αυτών τα θεία Δόγματα και τας σεπτάς παραδόσεις των 7 Οικουμενικών Συνόδων, αλλ΄ η νηφάλιος και συντηρητική Ορθόδοξος Εκκλησία απέκοπτεν αυτά εκ του Σώματος Αυτής, και απετείχιζε ταύτα κατά την έκφρασιν των Πατέρων εκ του θεοσυστάτου Κορμού της καθόλου Ορθοδοξίας πρός αποφυγήν της προσβολής και λυμάνσεως του όλου Σώματός της.
Μια παρόμοια περίπτωσις παρουσιάσθη και κατά τους τελευταίους τούτους χρόνους εις την Ορθόδοξον Ανατολικήν Εκκλησίαν, εξ αφορμής της μεταβολής του Εκκλησιαστικού ημερολογίου υπό τινών ρηξικελεύθων και εξημμένων πνευμάτων, αναφανέντων δυστυχώς εις την Ορθόδοξων Ελληνικήν Εκκλησίαν.
Τα πρωταγωνιστήσαντα πρόσωπα εις την σκηνήν του Εκκλησιαστικού τούτου ζητήματος είναι κυρίως δύο, και αμφότερα δυστυχώς Έλληνες Ιεράρχαι· ο μέν, Πατριάρχης Αλεξανδρείας με την ονοματεπωνυμίαν Μελέτιος Μεταξάκης, ο δέ Αρχιεπίσκοπος Αθηνών με την ονοματεπωνυμίαν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος. Οι δύο ούτοι μεγαλόσχημοι Ιεράρχαι, επιλαθόμενοι της εκκλησιαστικής αυτών αποστολής και αμνήμονες των οφειλομένων τροφείων πρός την γειναμένην και θρεψαμένην αυτούς Εκκλησίαν γενόμενοι, ετόλμησαν να θέσωσι βέβηλον χείρα επί του Εκκλησιαστικού εορτολογίου, του αποτελέσαντος δια μέσου των αιώνων ένα των συνδετικών κρίκων απασών των Ορθοδόξων Εκκλησιών, και την αλάνθαστον πυξίδα της Ορθοδόξου θεία λατρείας.
Το τόλμημα τούτο εκμαιευθέν και κυοφορηθέν εις την υπερφίαλον διάνοιαν των δύο τούτων Ιεραρχών, των ζηλωσάντων δόξα μεταρρυθμιστού, ετολμήθη υπ΄ αυτών αυθαιρέτως άνευ της συναινέσεως απασών των Ορθοδόξων Εκκλησιών, οπότε λαμβάνει μορφήν πραξικοπήματος, όπερ έδει να παταχθή ευθύς αμέσως υπό της καθόλου Ορθοδόξου Εκκλησίας, πρός πρόληψιν της διασπάσεως της ενότητος Αυτής, και της διαιρέσεως των Χριστιανών εις δύο αντιθέτους μερίδας.
Δυστυχώς όμως αφ΄ ενός ο διωγμός, όν υφίσταται η ορθόδοξος Ρωσσική Εκκλησία υπό των αθέων και αντιχρίστων Μπολσεβίκων και αφ΄ ετέρου αί κρίσιμοι εθνικαί περιστάσεις και συνθήκαι, υφ΄ άς διατελούσιν αί λοιπαί ορθόδοξοι Εκκλησίαι, δεν επέτρεψαν άχρι τούδε εις την καθόλου ορθόδοξον Εκκλησίαν να επιληφθή σοβαρώς υπό του Εκκλησιαστικού τούτου ζητήματος, του συνταράξαντος την αρμονική ενότητα των ορθοδόξων Εκκλησιών και σκανδαλίσαντος δωρεάν τας ορθοδόξους συνειδήσεις των ευσεβών χριστιανών.
Εν πάση δέ περιπτώσει, άν και επισήμως δεν ετέθη εισέτι επί του τάπητος το σοβαρόν και σκανδαλώδες τούτο Εκκλησιαστικόν ζήτημα υπό της καθόλου ορθοδόξου Εκκλησίας, δι΄ ούς λόγους ανωτέρω είπομεν, οι Ιεράρχαι όμως των Εκκλησιών των εμμενουσών εις το πάτριον και ορθόδοξον εορτολόγιον, θεωρούσι κατ΄ ουσίαν Σχισματικούς τους Ιεράρχας, τους αποδεχθέντας το Δυτικόν εορτολόγιον, αν και επισήμως αί Εκκλησίαι αμφοτέρων διατηρούσι τυπικώς τας φιλικάς σχέσεις αυτών δια την χαλεπότητα των καιρών.
Είς πίστωσιν δέ τούτου αναφέρω την στάσιν ήν ετήρησαν οι αντιπρόσωποι της Σερβικής και Πολωνικής ορθοδόξου Εκκλησίας εις την Προσύνοδον του Αγίου Όρους, απαιτήσαντες να γράφωνται τα πρακτικά της Συνόδου με την παλαιάν Εκκλησιαστικήν χρονολογίαν και υπό το πρόσχημα της ξενογλωσσίας αξιώσαντες να προσεύχωνται ούτοι ιδιαιτέρως εις το παρεκκλήσιον της Παραμυθίας, και όχι ομού μετά των αντιπροσώπων των καινοτομησασών Εκκλησιών επ΄ αθετήσει της αιωνοβίου ημερολογιακής ορθοδόξου παραδόσεως.
Εις μίαν μάλιστα ανεπίσημον συζήτησιν, ως εξωδίκως επληροφορήθημεν, ο αντιπρόσωπος της Σερβικής Εκκλησίας ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αχριδών κύριος Νικόλαος κατέστησε, και πολυ δικαίως προσωπικώς υπευθύνους δια την ημερολογιακήν καινοτομίαν τους εμπνευστάς και πρωτεργάτας αυτής, ήτοι τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Μελέτιον Μεταξάκην, και τον Αρχιεπίσκοπον Χρυσόστομο Παπαδόπουλον. Ώστε εις το πνεύμα των ορθοδόξων Ιεραρχών παρ΄ όλην την μη διακοπήν των επισήμων σχέσεων των ορθοδόξων Εκκλησιών αμφοτέρων των παρατάξεων, υπάρχει η ιδέα ότι αί εφαρμόσασαι το νέον εορτολόγιον Εκκλησίαι, κατ΄ ουσίαν απετείχισαν εαυτάς του Καθολικού Κορμού της Ορθοδοξίας χωρισθείσαι ταύτης, συνεορτάζουσαι και συννηστεύουσι μετά της Καθολικής και Προτεσταντικής Εκκλησία. Διό και αιρομένων των πολιτικών λόγων, των κωλυόντων την συγκρότησιν Οικουμενικής Συνόδου πάντως εις πρώτην μέλλουσαν τοιαύτην θα κηρυχθώσιν αί καινοτομήσασαι Εκκλησίαι επισήμως ως Σχισματικαί, εαν βεβαίως δεν στέρξωσι να αποκηρύξωσι την ημερολογιακήν καινοτομίαν αυτών. Και τότε κατ΄ ανάγκην θα ευρεθώσι παρά το πλευρόν των Σλαυικών Ορθοδόξων Εκκλησιών, των εμμενουσών εις το ορθόδοξον εορτολόγιον, και τα Ορθόδοξα Πατριαρχεία των Ιεροσολύμων και της Αντιοχείας, ως και αί Εκκλησίαι του Αγίου Όρους του Άθω και του Θεοβαδίστου Όρους Σινά.
Δια τούτο κατεδικάσθη εις τας πανορθοδόξους Συνόδους 1583, 1587, και 1593 επί Οικουμενικού Πατριάρχου Ιερεμίου του Βου, χαρακτηρίσαντος αυτό ως μίαν καινοτομίαν της πρεσβυτέρας Ρώμης, ως παγκόσμιον σκάνδαλον και αυθαίρετον καταπάτησιν των Ιερών Κανόνων. Ακριβώς τον κίνδυνον τούτου του Σχίσματος επιθυμούντες να αποσοβήσωμεν, αφού μάτην επί δωδεκαετίαν όλη προσεπαθήσαμε να επαναφέρωμεν την πλειοψηφίαν της Ιεραρχίας της Ελλάδος εις την εξ' ή εξετροχιάσθη ορθόδοξον ημερολογιακή τροχιάν, προβάλλοντες την διάσπασιν των ορθοδόξων Εκκλησιών και το δημιουργηθέν εις τους κόλπους της Εκκλησίας Σχίσμα υπό του Ορθοδόξου Ελληνικού Λαού, απεφασίσαμεν προς πρόληψιν μειζόνων κακών να αποκηρύξωμεν Αυτήν, εμμένουσαν εις την πλάνην την ημερολογιακήν και να αναλάβωμεν την ποιμαντορίαν της πολυπληθούς ήδη μερίδος του Ελληνικού Λαού, του ακολουθούντος το πάτριον και ορθόδοξον εορτολόγιον πρός ένωσιν του λαού και ειρήνευσιν της Εκκλησίας. Τούτο δέ θα εγίνετο πάντως, αν η Κυβέρνησις δε ετάσσετο σκανδαλωδώς πρός το μέρος της Διοικούσης Συνόδου, ήτις κακώς, ως θα ιδώμεν, παρέστησαν ημάς ως επαναστατήσαντας κατά του νομίμου Εκκλησιαστικού Καθεστώτος.
Τα γεγονότα άτινα σημειούσιν αυτούς τους κεντρικούς σταθμούς του Έθνους και της Εκκλησίας, είναι όντως απόρροια της εθνικής και ηθικής αυτών ευεξίας ή καχεξίας, εις ήν περιπίπτουσι ταύτα, μετά μακράν και περιπετειώδη ιστορικήν σταδιοδρομίαν, κατά την διαρκεία της οποίας αναπτύσσουσιν όλας αυτών τας δυνάμεις, όπως ούτως ή άλλως αφιχθώσιν εις ένα κεντρικόν του βίου σταθμόν, προς σφυγμομέτρησιν της αντοχής δια την περαιτέρω ανάλογον πορείαν των αγώνος αυτών.
Και όπως απο εθνικής απόψεως τα διάφορα ιστορικά και πολεμικά γεγονότα παρέχουσι το μέτρο της εθνικής ευρωστίας ή καχεξίας του Έθνους, ούτω και απο θρησκευτικής απόψεως Εκκλησιαστικά τινα γεγονότα παρέχουσι τον γνώμονα της υγιούς περί την πίστιν αντιλήψεως, και της ηθικής καταστάσεως της Εκκλησίας. Τα Έθνη βεβαίως ως και αί Εκκλησίαι, ως οργανισμοί καθολικοί, έχουσι την ακμήν και την παρακμήν και τας μεσαζούσας καταστάσεις και μεταπτώσεις, οίτινες έχουσιν ως κέντρον και αφετηρία αυτών έκτακτα τινά γεγονότα άτινα ως της γενικής, και πολυμερούς σημασίας αυτών αποτελούσι κεντρικούς σταθμούς δια την ζωήν και την δράσιν εν τη ιστορική σταδιοδρομία αυτών.
Εις την Αρχαίαν Ελλάδα π.χ. τοιαύτα έκτακτα ιστορικά γεγονότα υπήρξαν οι Μηδικοί πόλεμοι, οίτινες ανέδειξαν την Ελληνική Φυλήν, αναβιβάσαντες αυτήν εις τον κολόφωνα της δόξης και του πολιτισμού. Και κατ΄ αντίστροφον λόγον είναι ο τριακονταετής πελοποννησιακός πόλεμος, όστις συνέτριψε και εξουθένωσε τον Ελληνισμόν εις τοιούτον βαθμόν, ώστε ωδήγησε αυτόν εν τέλει και εις τον Ρωμαικόν ζυγόν.
Επίσης και η Εκκλησία εις την ιστορική σταδιοδρομίαν της εσημείωσε και ενδόξους σταθμούς, αναδείξασα τους εις το στερέωμα αυτής διαλάμψαντας φαεινούς και τηλαυγείς αστέρας της θεολογίας, ως και ασήμους και ταπεινωτικάς περιόδους, καθ΄ άς ανεφάνησαν οι την ταπεινώσιν και την αφάνειαν αυτής κατειργασθέντες εσωτερικοί και εξωτερικοί εχθροί, ούτω η ακμή και η άνθησις της Θεολογίας και της Εκκλησιαστικής Φιλολογίας συμπίπτει με την εμφάνισιν εις τον ορίζοντα της Εκκλησίας των αγίων και θεοφόρων Πατέρων και μεγάλων Ιεραρχών, οίτινες εδαδούχησαν την οικουμένην δια του φωτός της αληθινής θεογνωσίας και κατήρδευσαν τας καρδίας των πιστών δια των ζωογόνων και φερεσβίων ναμάτων της διδασκαλίας αυτών.
Οι άγιοι ούτοι Πατέρες και θεόπνευστοι Ιεράρχαι, συγκροτήσαντες κατά διαφόρους καιρούς και πόλεις Οικουμενικάς και Τοπικάς Συνόδους, ανέπτυξαν και δια Θεολογικών Συμβόλων και δογματικών όρων απεκρυστάλλωσαν εσαεί το αγνόν και ακραιφνές πνεύμα των Δογμάτων της πίστεως, και καθώρισαν δια των θείων και ιερών Κανόνων το πολίτευμα της Εκκλησίας και το σύστημα της θείας λατρείας, περιχαρακώσαντες άμα την τήρησιν και την φυλακήν τούτων δι΄ αρών και αναθεμάτων.
Αλλά διατί οι Άγιοι και Θεοφόροι ούτοι Πατέρες της Εκκλησίας απέκλεισαν πάσαν αλλοίωσιν και μεταβολήν των Δογματικών και των Συνοδικών Κανόνων, ούς ούτοι εθέσπισαν και επέβαλον εις αράς και αναθέματα τους τυχόν τολμήσαντας να θίξωσι, και μέρος τι εκ των Δογματικών και Συνοδικών τούτων Κανόνων της Εκκλησίας; Τούτο έπραξαν πάντως κατά θείαν οικονομίαν, ίνα μη η Δογματική Ηθική κξαι Διοικητική υπόστασις, απομακρυνομένη της αρχικής θείας βάσεως και προελεύσεως, εκληφθή ως ανθρώπινον τι κατασκεύασμα, και καταστή ούτω παίγνιο και άθυρμα της αεί εξελισσομένης και μεταβαλλομένης ανθρωπίνου διανοίας και θελήσεως. Σημειωτέον πρός τούτοις ότι οι πατέρες της Εκκλησίας δεν εδέσμευσαν το ανθρώπινον πνεύμα εις την ανάπτυξιν της δογματικής και ηθικής διδασκαλίας, αλλ΄ αφήκαν αυτό ελεύθερον πρός διασάφησιν και διαλεύκανσιν των δυσνοήτων Δογματικών, ηθικών και Κανονικών ζητημάτων της Εκκλησίας και τούτο όμως εντός του πλαισίου, του διαχαραχθέντος υπό των 7 Οικουμ. Συνόδων. Διότι πάσα γενική ή μερική μεταβολή και τροποποίησις των καθορισθέντων κατ΄ αρχάς εν είδει πυρήνος υπό του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και είτα υπό των Αποστόλων και Αποστολικών Πατέρων αναπτυχθέντων, και κατ΄ έμπνευσιν του παναγίου Πνεύματος διατυπωθέντων, θεωρείται ασέβεια πρός την θείαν αλήθειαν και σοφίαν, και ύβρις προς αυτό το Πανάγιον Πνεύμα, το λαλήσαν δια των μαθητών και Αποστόλων του Ουρανίου και Θείου Διδασκάλου Θεανθρώπου Χριστού.
Ούτω, ενω εις την σφαίραν των επιστημών και των τεχνών επαφίεται ελεύθερον το ανθρώπινον πνεύμα, εις την έρευνα και την ζήτησιν της αληθείας, δυνάμενον να μεταβάλη ού μόνον τον ρούν, αλλά και την αυτήν την κοίτην των επιστημονικών θεωριών, εις την σφαίραν όμως της αληθείας των Δογμάτων και των Κανόνων της Εκκλησίας, το ανθρώπινον πνεύμα έχει περιορισμούς, ούς δεν δύναται να υπερπηδήση αποινεί, ως ασεβούν πρός διατάξεις θείας και κατ΄ έμπνευσιν του Παναγίου Πνεύματος διατυπωθείσας και εσαεί αποκρυσταλλωθείσας εν τη ζωή και τη πράξει της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Και είναι μεν αληθές ότι κατά διαφόρους καιρούς υπήρξαν εν τη Εκκλησία και πνεύματα ρηξικέλευθα και υπερφίαλα, άτινα ετόλμησαν να θίξωσι με την βέβηλον και πεφυσιωμένην διάνοια αυτών τα θεία Δόγματα και τας σεπτάς παραδόσεις των 7 Οικουμενικών Συνόδων, αλλ΄ η νηφάλιος και συντηρητική Ορθόδοξος Εκκλησία απέκοπτεν αυτά εκ του Σώματος Αυτής, και απετείχιζε ταύτα κατά την έκφρασιν των Πατέρων εκ του θεοσυστάτου Κορμού της καθόλου Ορθοδοξίας πρός αποφυγήν της προσβολής και λυμάνσεως του όλου Σώματός της.
Μια παρόμοια περίπτωσις παρουσιάσθη και κατά τους τελευταίους τούτους χρόνους εις την Ορθόδοξον Ανατολικήν Εκκλησίαν, εξ αφορμής της μεταβολής του Εκκλησιαστικού ημερολογίου υπό τινών ρηξικελεύθων και εξημμένων πνευμάτων, αναφανέντων δυστυχώς εις την Ορθόδοξων Ελληνικήν Εκκλησίαν.
Τα πρωταγωνιστήσαντα πρόσωπα εις την σκηνήν του Εκκλησιαστικού τούτου ζητήματος είναι κυρίως δύο, και αμφότερα δυστυχώς Έλληνες Ιεράρχαι· ο μέν, Πατριάρχης Αλεξανδρείας με την ονοματεπωνυμίαν Μελέτιος Μεταξάκης, ο δέ Αρχιεπίσκοπος Αθηνών με την ονοματεπωνυμίαν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος. Οι δύο ούτοι μεγαλόσχημοι Ιεράρχαι, επιλαθόμενοι της εκκλησιαστικής αυτών αποστολής και αμνήμονες των οφειλομένων τροφείων πρός την γειναμένην και θρεψαμένην αυτούς Εκκλησίαν γενόμενοι, ετόλμησαν να θέσωσι βέβηλον χείρα επί του Εκκλησιαστικού εορτολογίου, του αποτελέσαντος δια μέσου των αιώνων ένα των συνδετικών κρίκων απασών των Ορθοδόξων Εκκλησιών, και την αλάνθαστον πυξίδα της Ορθοδόξου θεία λατρείας.
Το τόλμημα τούτο εκμαιευθέν και κυοφορηθέν εις την υπερφίαλον διάνοιαν των δύο τούτων Ιεραρχών, των ζηλωσάντων δόξα μεταρρυθμιστού, ετολμήθη υπ΄ αυτών αυθαιρέτως άνευ της συναινέσεως απασών των Ορθοδόξων Εκκλησιών, οπότε λαμβάνει μορφήν πραξικοπήματος, όπερ έδει να παταχθή ευθύς αμέσως υπό της καθόλου Ορθοδόξου Εκκλησίας, πρός πρόληψιν της διασπάσεως της ενότητος Αυτής, και της διαιρέσεως των Χριστιανών εις δύο αντιθέτους μερίδας.
Δυστυχώς όμως αφ΄ ενός ο διωγμός, όν υφίσταται η ορθόδοξος Ρωσσική Εκκλησία υπό των αθέων και αντιχρίστων Μπολσεβίκων και αφ΄ ετέρου αί κρίσιμοι εθνικαί περιστάσεις και συνθήκαι, υφ΄ άς διατελούσιν αί λοιπαί ορθόδοξοι Εκκλησίαι, δεν επέτρεψαν άχρι τούδε εις την καθόλου ορθόδοξον Εκκλησίαν να επιληφθή σοβαρώς υπό του Εκκλησιαστικού τούτου ζητήματος, του συνταράξαντος την αρμονική ενότητα των ορθοδόξων Εκκλησιών και σκανδαλίσαντος δωρεάν τας ορθοδόξους συνειδήσεις των ευσεβών χριστιανών.
Εν πάση δέ περιπτώσει, άν και επισήμως δεν ετέθη εισέτι επί του τάπητος το σοβαρόν και σκανδαλώδες τούτο Εκκλησιαστικόν ζήτημα υπό της καθόλου ορθοδόξου Εκκλησίας, δι΄ ούς λόγους ανωτέρω είπομεν, οι Ιεράρχαι όμως των Εκκλησιών των εμμενουσών εις το πάτριον και ορθόδοξον εορτολόγιον, θεωρούσι κατ΄ ουσίαν Σχισματικούς τους Ιεράρχας, τους αποδεχθέντας το Δυτικόν εορτολόγιον, αν και επισήμως αί Εκκλησίαι αμφοτέρων διατηρούσι τυπικώς τας φιλικάς σχέσεις αυτών δια την χαλεπότητα των καιρών.
Είς πίστωσιν δέ τούτου αναφέρω την στάσιν ήν ετήρησαν οι αντιπρόσωποι της Σερβικής και Πολωνικής ορθοδόξου Εκκλησίας εις την Προσύνοδον του Αγίου Όρους, απαιτήσαντες να γράφωνται τα πρακτικά της Συνόδου με την παλαιάν Εκκλησιαστικήν χρονολογίαν και υπό το πρόσχημα της ξενογλωσσίας αξιώσαντες να προσεύχωνται ούτοι ιδιαιτέρως εις το παρεκκλήσιον της Παραμυθίας, και όχι ομού μετά των αντιπροσώπων των καινοτομησασών Εκκλησιών επ΄ αθετήσει της αιωνοβίου ημερολογιακής ορθοδόξου παραδόσεως.
Εις μίαν μάλιστα ανεπίσημον συζήτησιν, ως εξωδίκως επληροφορήθημεν, ο αντιπρόσωπος της Σερβικής Εκκλησίας ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αχριδών κύριος Νικόλαος κατέστησε, και πολυ δικαίως προσωπικώς υπευθύνους δια την ημερολογιακήν καινοτομίαν τους εμπνευστάς και πρωτεργάτας αυτής, ήτοι τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Μελέτιον Μεταξάκην, και τον Αρχιεπίσκοπον Χρυσόστομο Παπαδόπουλον. Ώστε εις το πνεύμα των ορθοδόξων Ιεραρχών παρ΄ όλην την μη διακοπήν των επισήμων σχέσεων των ορθοδόξων Εκκλησιών αμφοτέρων των παρατάξεων, υπάρχει η ιδέα ότι αί εφαρμόσασαι το νέον εορτολόγιον Εκκλησίαι, κατ΄ ουσίαν απετείχισαν εαυτάς του Καθολικού Κορμού της Ορθοδοξίας χωρισθείσαι ταύτης, συνεορτάζουσαι και συννηστεύουσι μετά της Καθολικής και Προτεσταντικής Εκκλησία. Διό και αιρομένων των πολιτικών λόγων, των κωλυόντων την συγκρότησιν Οικουμενικής Συνόδου πάντως εις πρώτην μέλλουσαν τοιαύτην θα κηρυχθώσιν αί καινοτομήσασαι Εκκλησίαι επισήμως ως Σχισματικαί, εαν βεβαίως δεν στέρξωσι να αποκηρύξωσι την ημερολογιακήν καινοτομίαν αυτών. Και τότε κατ΄ ανάγκην θα ευρεθώσι παρά το πλευρόν των Σλαυικών Ορθοδόξων Εκκλησιών, των εμμενουσών εις το ορθόδοξον εορτολόγιον, και τα Ορθόδοξα Πατριαρχεία των Ιεροσολύμων και της Αντιοχείας, ως και αί Εκκλησίαι του Αγίου Όρους του Άθω και του Θεοβαδίστου Όρους Σινά.
Δια τούτο κατεδικάσθη εις τας πανορθοδόξους Συνόδους 1583, 1587, και 1593 επί Οικουμενικού Πατριάρχου Ιερεμίου του Βου, χαρακτηρίσαντος αυτό ως μίαν καινοτομίαν της πρεσβυτέρας Ρώμης, ως παγκόσμιον σκάνδαλον και αυθαίρετον καταπάτησιν των Ιερών Κανόνων. Ακριβώς τον κίνδυνον τούτου του Σχίσματος επιθυμούντες να αποσοβήσωμεν, αφού μάτην επί δωδεκαετίαν όλη προσεπαθήσαμε να επαναφέρωμεν την πλειοψηφίαν της Ιεραρχίας της Ελλάδος εις την εξ' ή εξετροχιάσθη ορθόδοξον ημερολογιακή τροχιάν, προβάλλοντες την διάσπασιν των ορθοδόξων Εκκλησιών και το δημιουργηθέν εις τους κόλπους της Εκκλησίας Σχίσμα υπό του Ορθοδόξου Ελληνικού Λαού, απεφασίσαμεν προς πρόληψιν μειζόνων κακών να αποκηρύξωμεν Αυτήν, εμμένουσαν εις την πλάνην την ημερολογιακήν και να αναλάβωμεν την ποιμαντορίαν της πολυπληθούς ήδη μερίδος του Ελληνικού Λαού, του ακολουθούντος το πάτριον και ορθόδοξον εορτολόγιον πρός ένωσιν του λαού και ειρήνευσιν της Εκκλησίας. Τούτο δέ θα εγίνετο πάντως, αν η Κυβέρνησις δε ετάσσετο σκανδαλωδώς πρός το μέρος της Διοικούσης Συνόδου, ήτις κακώς, ως θα ιδώμεν, παρέστησαν ημάς ως επαναστατήσαντας κατά του νομίμου Εκκλησιαστικού Καθεστώτος.
Έγγραφον εν τω τόπω της εξορίας
τη Ιερά Μονή Αγίου Διονυσίου Ολύμπου
Τη 1η Ιουλίου 1935
τη Ιερά Μονή Αγίου Διονυσίου Ολύμπου
Τη 1η Ιουλίου 1935
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου